کد مطلب:21147 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:9

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

با وجود اينكه اعتقاد به خدا و دين دارم ولي در اعمال عبادي خود با فراز و نشيب روبرو هستم گاهي سستي و گاهي با دقت و عشق عبادات را انجام ميدهم و اين حالت سالهاست كه تكرار ميشود. لطفاً براي رسيدن به آرامش روحي و فكري مرا راهنمايي كنيد.

ثبات نداشتن در عبادت خداوند، معلول عواملي است كه مهمترين آنها عبارتند از:

1 - ضعف معرفت به خداوند و معاد: نقش اين عامل در تسامح و سهلانگاري در عبادت، از امور قطعي و مسلّم است. بديهي است اگر معرفت انسان به خداوند و نيز مسأله معاد، عميق و گسترده باشد و حضور خداوند را در قلب و جانش احساس كند و پيوسته به ياد او باشد هيچ گاه در عبادتش كوتاهي نخواهد كرد، هر چند در نامهتان ابراز نمودهايد كه به رغم اعتقاد راسخي كه به خداوند داريد از اين عارضه رنج ميبريد، اما بدانيد كه معرفت به خداوند درجات گوناگوني دارد و شما بايد در پي آن باشيد كه به درجات شناخت و معرفت خود نسبت به خداوند بيافزاييد. البته اين كه نوشتهايد گاهي در اثر ترك نماز احساس ترس و وحشت در درونتان احساس ميكنيد بيانگر آن است كه نور ايمان و معرفت هنوز در شما وجود دارد اما نياز به تقويت بيشتري دارد تا شعاع آن تمام جان شما را فرا گرفته و ايمان شما مستقر گردد. اهميت معرفت و نقش سرنوشت ساز آن در استقرار ايمان سخن پيامبر اكرم(ص) را نقل ميكنيم كه فرمود:

پايههاي دين و ايمان، چهار چيز است: 1 - شناخت خداوند؛ 2 - شناخت صنعتي كه خداوند در خلقت تو به كار برده است؛ 3 - شناخت فلسفه آفرينش انسان؛ 4 - شناخت اموري كه تو را از مسير هدايت و عرض خلقت دور ميكند.

{P- ر.ك به كتاب بسوي قرآن و اسلام، تاليف حسين انصاري، ص 312P}

2 - گناه و اشتغالات غير خدايي: اين عامل نيز بر اساس منابع ديني - آيات و روايات - نقش زيادي در تسامح انسان در امور عبادي دارد، چون امور عبادي از قبيل نماز همانند غذايي است كه در ظرف دل انسان قرار ميگيرد؛ بنابراين اگر اين ظرف آلوده به گناه گردد، تأثير آن امور كم شده و چه بسا در صورت ادامه گناه، به ترك آنها منجر خواهد شد؛ از اين رو در برخي از روايات ميخوانيم:

»نمازي كه انسان را از گناه و معصيت باز ندارد، (بتدريج) سبب دوري او از خداوند ميگردد.«

{P- بحار الانوار، ج 79، ص 198P}

به عنوان نمونه برخي از گناهان را كه نقش فراواني در دوري انسان از خداوند دارد بيان ميكنيم:

الف) همنشيني با گناهكاران: شركت نمودن در مجالسي كه در آن معصيت الهي ميشود، در صورتي كه انسان قدرت جلوگيري آن را ندارد از آفات بندگي خداست.

امام صادق (ع) در اين زمينه ميفرمايد:

»لايَنْبَغِي لِلْمُؤمِنِ اَنْ يَجْلِسَ مَجْلِساً يُعصَي اللّهُ فيهِ وَ لا يَقْدِرُ عَلي تَغْييرِه«

{P - بحار الانوار ج 79 ص 199P}

سزاوار نيست انسان مؤمن در مجلسي كه گناه و معصيت الهي ميشود و قدرت برهم زدن آن را

ندارد شركت كند

و در روايتي ديگر مجالست با گناهكاران، سبب ضعف ديني و پديد آمدن شك در حقايق آن شمرده شده است. عوامل ديگري نيز نظير ضعف اراده و نداشتن اعتماد به نفس در تسامح و تساهل نسبت به نماز نقش دارند كه به دليل اختصار از بيان آنها معذوريم.

بنابراين هرگاه سطح معرفتتان را از طريق تفكر، مطالعه و دقت در سيره عملي اولياي الهي بيشتر نماييد و مراقبت بيشتري در رفتار و كردار روزانهتان داشته باشيد مطمئن باشيد كه بعد از مدتي به ثبات و آرامش خواهيد رسيد.

ب) غيبت: پيامبر(ص) به فردي كه ميخواست درحضورش از ديگري بد گويي كند فرمود:

»يا هذا كَفِّ عَن الغيبَةِ فَانها اِدام كِلابِ النَّارِ«

{P - بحار، ج 78، ص 117. P}

اي مرد از بدگويي پشت سر ديگران بپرهيز كه اين عمل خوراك سگان جهنم است.

ج) دروغ: در روايتي از امام صادق (ع) نقل شده است كه انسان لذت و شيريني ايمان را احساس نميكند مگر آن كه دروغ را مطلقاً - در شوخي و جدّي - ترك كند. كنترل زبان از رموز موفقيت انسان ميباشد و در روايات به عنوان يكي از عوامل{P - همان، ج 72، ص 249. P}

معرفت و كمال دين معرفي گرديده است.

امام علي (ع) ميفرمايد:

»آگاهي و كمال دين مسلمان، به ترك سخناني است كه به حالش سودي ندارد و...«

{P - همان، ج 2، ص 129. P}

در پايان توجه شما را به توصيه و دستورالعملي جهت حلّ مشكلاتتان جلب نموده و از شما ميخواهيم حداقل 40 روز (يك اربعين) آن را با توكل به خدا و صبر بر آن عملي نموده و نتيجهاش را در صورت امكان به اين مركز اطلاع دهيد تا رهنمودهاي ديگري خدمتتان ارائه گردد:

توصيه اول: مطالعه جدي و منظم در زمينه معارف ديني توحيد، قيامت، نماز و... و نيز مطالعه شرح حال اولياي الهي و علماي ديني نظير علامه طباطبايي، امام خميني(ره)، شيخ انصاري و... در اين زمينهها كتابهايي نظير: »مهر تابان«، يادنامه علامه طباطبايي، تاليف علامه سيد محمد حسين حسيني تهراني؛ »انسان كامل« و »سيره نبوي« و »سيري در نهج البلاغه«، از شهيد مطهري و كتابهاي اخلاقي آية الله مظاهري معرفي ميگردد. ضمناً از برنامه صداي جمهوري اسلامي ايران، راديو معارف كه بسيار مفيد و ارزنده است ميتوانيد استفاده كنيد.

توصيه دوم: مراقبت در رفتار و گفتار - محاسبه - لازم است هر روز با خود شرط كنيد كه اوامر الهي را در انجام نماز و... انجام داده و از گناهان و نيز اموري كه شبهه گناه بودن در آنها وجود دارد، اجتناب كنيد و آنگاه در طول روز مراقب اعمال و رفتار خويش باشيد. و در پايان شب - قبل از خوابيدن - رفتار و گفتار روزانهتان را محاسبه نماييد. در صورت موفقيت، شكر و در صورت تخلف، استغفار نموده و سعي كنيد كه روز بعد آن را جبران كنيد.

توصيه سوم: حضور در اجتماعات مذهبي، نماز جماعت، نماز اول وقت و ارتباط با انسانهاي صالح و مومن است. اين عمل انسان را از حصار تنگ فرديّت بيرون آورده و دريچهاي به سوي نور را براي او ميگشايد.

اميد است با بكارگيري امور ياد شده شاهد موفقيتتان در حل مشكل ذكر شده باشيم، انشاء الله.

در صورت مكاتبه مجدد شماره نامه در بالاي صفحه قيد شود.